Odzyskiwanie danych z dysków SSD

Odzyskiwanie danych z dysków SSD różni się od odzyskiwania danych z klasycznych dysków twardych przede wszystkim tym, że ilość fizycznych uszkodzeń jest znikoma. Mechaniczne dyski twarde ulegają wielu fizycznym uszkodzeniom. Brak ruchomych części w dyskach SSD sprawia, że są one odporne na wstrząsy i zużycie części mechanicznych. Dyski SSD nie są jednak wolne od usterek i jak każde urządzenie elektroniczne ulegają awarii. Najczęstszą przyczyną usterki jest:

• uszkodzony zasilacz komputera lub przetwornica w komputerze przenośnym,
• uszkodzenie kontrolera pamięci flash,
• uszkodzenie kości,
• błąd oprogramowania nośnika;
• awarie innych komponentów elektronicznych.

Schemat postępowania w przypadku uszkodzenia nieszyfrowanego dysku SSD jest inny, niż w przypadku mechanicznych dysków twardych. Dane w dyskach SSD zapisane są, podobne jak w pamięciach przenośnych, na kościach flash. O ile w pamięci typu pendrive dane zapisane są zwykle na jednej lub dwóch kościach, to we współczesnych dyskach SSD wielkości 2,5″ kości flash może występować nawet 24. Do odzyskania danych każdą z kości należy wylutować i skopiować przy użyciu zewnętrznego programatora. Najtrudniejszą i najbardziej pracochłonną częścią procesu odzyskiwania danych z dysku SSD jest składanie fragmentów danych z kości flash.

Każda kość flash posiada od jednego do czterech banków pamięci, do których kontroler zapisuje dane. Niestety, nie robi tego po kolei na każej z kości flash. Plik jest dzielony na części w zależności od wielkości bloku i zapisywany w układach pamięci.  Proces przywracania danych z kości flash dysku SSD jest procesem czasochłonnym i w zależności od pojemności dysku twardego i ilości kości flash, może trwać od kilkunastu godzin do kilku dni.

Proces odzyskiwania danych wygląda inaczej w przypadku szyfrowanych dysków SSD. Dane zapisywane do kości pamięci są domyślnie szyfrowane, nawet wtedy, gdy użytkownik nie zmienił hasła i nie jest ono wymagane do uruchomienia dysku. Odczyt danych bezpośrednio z kości pamięci nie pozwoli na odzyskanie danych – odczytane zostaną jedynie szyfrowane bloki. Ze względu na własnościowe algorytmy producentów dysków, metody odzyskiwania danych opracowywane są dla poszczególnych kontrolerów lub modeli dysków.

Poniższe zdjęcia przedstawiają nieszyfrowany dysk SSD firmy Kingston, SSD NOW 100V, SV100S2/64G. Ze względu na uszkodzenie kontrolera  konieczne było wylutowanie wszystkich szesnastu kości, skopiowanie każdej z nich oraz złożenie pierwotnego obrazu.

Kingston SV100S2/64G

Kingston SV100S2/64G

Kingston SV100S2/64G

Kość flash